Ondanks alle inspanningen van de afgelopen jaren is de leesvaardigheid van Nederlandse 15-jarigen niet zichtbaar verbeterd (PISA 2012). Sterker nog: slechts 24% van de vmbo-brugklassers bestempelt zich als goede lezer (Jolles e.a., 2013). De vmbo-docenten in ons consortium herkennen dit beeld, komen in hun klassen eveneens veel zwakke lezers tegen en zijn daarom op zoek naar effectieve didactieken voor het leesstrategie-onderwijs.

Kansen voor een effectievere aanpak liggen bij de didactiek leren-door-observeren, waarmee in het schrijfonderwijs al veelbelovende resultaten zijn geboekt, onder andere  in onderzoek van twee consortiumpartners. Observerend leren kan vorm krijgen via leerkracht‐modeling, waarbij docenten instructie geven WAT leerlingen bij een bepaalde strategie moeten doen én daarbij hardopdenkend en ‐werkend voordoen HOE dit moet. De docenten in ons consortium zijn positief over observerend leren en modeling (net als andere docenten, zie Evers-Vermeul e.a. 2014), en willen hun handelingsrepertoire graag met deze didactiek uitbreiden. Ze hebben daarbij behoefte aan training met goede voorbeelden en concrete tips hoe zij de observerend-leren-didactiek in de praktijk kunnen brengen, om daarmee uiteindelijk de leesvaardigheid van hun leerlingen te verbeteren.

Behalve dat docenten observerend leren na training door de onderzoekers toepassen in hun eigen lessen, zullen zij deze didactiek overdragen aan collega’s. Daartoe heeft het management van de instellingen ermee ingestemd dat koppels docenten deelnemen aan het onderzoek.

Evers-Vermeul, J., Graaff, H.C.J. de, Schaap, H., & Silfhout, G. van (2014). Verzamelde werken van “Leerling-docent-interactie bij schrijven in de vakken: een ontmoeting tussen wetenschap en praktijk”. Utrecht: Universiteit Utrecht.

Jolles, J., Boersma, I.E., Mol, S.E., & Martens, R. (2013). Ik ben (g)een goede lezer. Didactief, 42(7), 4-5.

OECD (2013). PISA 2012 results in focus: What 15-year-olds know and what they can do with what they know. Te vinden op: www.oecd.org/pisa/keyfindings/pisa-2012-results-overview.pdf.